10, జూన్ 2012, ఆదివారం

దేశ్ రాగం లో పెండ్యాల కట్టిన పింగళి ప్రేమ సందేశం ఘంటసాల గళంలో - జగదేకవీరుని కథ నుండి

1961 లో కె.వి.రెడ్డి (కదిరి వెంకట రెడ్డి) దర్శకత్వంలో విజయా సంస్థ నిర్మించిన ప్రతిష్టాత్మక చిత్రం జగదేకవీరుని కథ. 'జగతల ప్రతాబన్‌' అన్న తమిళ చిత్ర కథను తెలుగుదనానికి అనుగుణంగా మార్చి, తీర్చిదిద్ది, 'ఓ హల' వంటి పింగళి పదజాలంతో కూర్చి నిర్మించిన చిత్రమిది. నలుగురు దేవకన్యలను తను వివాహం చేసుకున్నట్లు కలగన్న ఒక రాజకుమారుడు (ఎన్‌.టి.ఆర్.) తాను కన్న కలను  నిజం చేసుకోవడం కోసం చేసిన సాహస కార్యాలను ప్రతిబింబిస్తుందీ చిత్రం.  పెండ్యాల నాగేశ్వరరావు సంగీత దర్శకత్వంలో, పింగళి నాగేంద్రరావు రచించిన అన్ని పాటలు సూపర్ హిట్స్. ఎన్‌.టి.ఆర్., బి.సరోజాదేవి, రేలంగి, గిరిజ, రాజనాల, సి.ఎస్.ఆర్., తదితరులు నటించిన ఈ చిత్రాన్ని "జగదేకవీరన కథె" పేరున కన్నడం లో డబ్ చేశారు.  ఈ చిత్రంలో దేశ్ రాగంలో పెండ్యాల స్వరపరచిన ఓ! సఖీ, ఒహో! చెలీ  అనే పాట యొక్క సంగీత, సాహిత్య, శ్రవణ వివరాలను మరియు తెలుగు, కన్నడ భాషలలో యూ ట్యూబ్ వీడియోను పొందు పరుస్తున్నాము. అయితే ముందుగా "ఘంటసాల-రాగశాల" లో అడుగు పెడదామా!

సినిమా పాటలను ఏ రాగాల ఆధారంగా సమకూర్చానే అన్వేషణ కొంతవరకూ సఫలమైనా చాలావరకూ త్రోవ తప్పించే అవకాశాలే ఎక్కువ. ఎందుకంటే, శుద్ధ శాస్త్రీయ రాగాలను ఆధారం చేసుకుని ఎన్నో పాటలు వచ్చినా, కొన్ని పాటలను విన్నప్పుడు ఖచ్చితంగా ఈ రాగంలోనే బాణీని కూర్చారు అని చెప్పడం కష్టమే. వాస్తవానికి పాటలో నవ్యత చూపిస్తూ, అంతకుముందు విన్న పాటకు అనుకరణ కాకుండా, ప్రజాదరణ పొందే విధంగా, తన ప్రతిభను వినియోగించి ఒక పాటకు స్వరకల్పన చేయవలసిన బాధ్యత సంగీత దర్శకునికి ఉంటుంది. ఈ నేపథ్యంతో గమనించగా, చాల మంది సంగీతదర్శకులు ప్రఖ్యాతమైన పాటలలో కొత్తదనాన్ని సాధించడానికి ఎన్నో ప్రయోగాలను చేసేవారు.

జగదేకవీరుని కథలోని మాస్టారు పాడిన  “ఓ! సఖి ఓహో! చెలి” పాటను వింటే ఈనాటికీ అతి మనోహర భావం కలగడం పెండ్యాల -ఘంటసాల మహోదయుల ప్రతిభావిశేషమే. ఈ పాటకు ఆధారం దేశ్ రాగం
దేశ్ - ఔడవ-సంపూర్ణరాగం
మూర్ఛన: ఆరోహణం: స-రి2-మ1-ప-ని3-స   
అవరోహణం: స-ని2-ద2-ప-మ1-గ3-రి2-గ3-ని3-స 
(అవరోహణంలో ని2 అధిక స్వరం) వాది స్వరం: పంచమం; సంవాది స్వరం: రిషభం. కాలం: రాత్రి మొదటి ప్రహరం. మ-గా-రి మీండ్ దేశ్ ప్రత్యేకత. రిమగరీ పనిదపా నినీనిసనిస పదప మరిరి ( చెలి ఒహోసఖీ ఒహోమదీయ మోహినీ) మనసేమో నావైపు అనుచోట .....రి పా ని3 ని2 , రెండునిషాదాల సొగసును గమనించగలరు.  దేశ్ (ఉస్తాద్ బడేగులాం ఆలీఖాన్‌) మరియు తిలక్ కామోద్ (వీణా సహస్రబుద్ధి) రాగాల శాస్త్రీయగాన విధానాన్ని ఈ సూచికలపైన క్లిక్ చేసిన వినగలరు.

హిందూస్థాని పద్ధతిలోని దేశ్ రాగం రాష్ట్రీయ సమైక్యతాభావానికి పేరుగాంచిన రాగం. ఈ రాగంలో బజె సర్‌గమ్‌ అను అలనాటి దూరదర్శన్ గీతం ఖ్యాతిగాంచినది. రంగులరాట్నం చిత్రంలో ఘంటసాల గారు గానం చేసిన, బంకించంద్ర ఛటర్జీ రచించిన మన జాతీయ గేయం వందేమాతరం గాయన క్రమం కూడ దేశ్ రాగానికి మంచి నిదర్శనం. అలిగినవేళనె చూడాలి (గుండమ్మ కథ) ,తిరుమల తిరుపతి వేంకటేశ్వర (మహామంత్రి తిమ్మరసు) మోము జూడ వేడుకా (భక్త శబరి), అన్నీ మంచి శకునములే (శ్రీకృష్ణార్జునయుద్ధము), ఎంతదూరమూ అది ఎంతదూరము(ఏకవీర), వర్ధిల్లుమాతల్లి వర్ధిల్లవమ్మ (మాయాబజార్), మదినేలే మహారాజు నీవే (పాండవ వనవాసము) మురళీధరా హరే మోహన రూపా(భలే రాముడు) ఇవి దేశ్ రాగం పై ఆధారపడిన పాటలు.  రాగమాలికగా స్వరపరచిన కొన్ని గీతాలలోనూ దేశ్ రాగం మనకు వినబడతుది. ప్రళయపయోధి జలే (భక్త జయదేవ) కీర్తనలో వసతిదశన శిఖరే..చరణం మరియు “ఎన్నాళ్ళు వేచేను ఓ రామా” అను పతాక సన్నివేశం పాటలోని చరణం “పూలు వేరైన పూజ ఒకటని నేటికి తెలిసెను ఓదేవ” (శ్రీకృష్టాంజనేయ యుద్ధము) దేశ్ రాగం.   “ఓ సఖి ఓహో చలి” పాట 'దేశ్' రాగం కాదని, అది 'తిలక్ కామోద్' రాగం అనే అభిప్రాయలున్నాయి. కొంతవరకూ తిలక్ కామోద్ రాగమా అనే అనుమానమూ రాకపోదు. ఈ రెండురాగాలకు అంతగా తేడాలేదు. రేండిట్లోనూ అవే స్వరాలైనప్పటికీ, తిలక్ కామోద్ రాగంలో కాకలి నిషాద ప్రయోగం తక్కువే.  తెలియని ఆనందం (మాగల్యబలం), పాడవే రాగమయి (సీతారామ కళ్యాణం) పాటలను తిలక్ కామోద్ ఆధారితమైనవి అనవచ్చు. కర్ణాటక సంగీత పద్ధతిలో ఈ రాగాలు లేకున్న, దేశ్ రాగాన్ని కేదారగౌళ రాగానికీ, తిలక్ కామోద్ రాగాన్ని నళినకాంతి రాగానికి సంగీతజ్ఞులు సమన్వయం చేస్తారు. దేశ్ రాగంలో ప్రతిమధ్యమ ప్రయోగంచేసి ఘంటసాల గారు జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ మరణించిన తరుణంలో గానంచేసిన “లేవా ఇక లేనేలేవా” గీతం మనకు శుద్ధసారంగ్ లా వినిపిస్తుంది.
ఘంటసాలగారు  దేశ్ రాగంలో మరియు తత్తుల్య రాగంలో గానంచేసిన కొన్ని పాటలు మరియు పద్యాల మచ్చు తునకలను ఇక్కడ వినగలరు.
దేశ్ రాగంలో మాస్టారి మచ్చుతునకలు


పాట
చిత్రం
సంగీతం
వందేమాతరం
రంగుల రాట్నం
ఎస్.రాజేశ్వరరావు, బి.గోపాలం
మోము చూడవేడుకా
భక్త శబరి
పెండ్యాల
లేవా ఇకలేనీ లేవా
ప్రైవేట్ సాంగ్ 
ఘంటసాల
 వసతి దశన శిఖరె
 భక్త జయదేవ
ఎస్.రాజేశ్వరరావు
అన్నీ మంచి శకునములే
శ్రీకృష్ణార్జున యుద్ధం
పెండ్యాల
యస్య సర్వే సమారంభాః
భగవద్గీత
ఘంటసాల





చిత్రం: జగదేకవీరుని కథ (1961)

రచన: పింగళి 

సంగీతం: పెండ్యాల

గానం: ఘంటసాల 




సాకీ: ఓ…. దివ్య రమణులారా, నేటికి కనికరించినారా


కలకాదుకదా! సఖులారా! ఆ..ఆ..ఆ..ఆ..

పల్లవి: ఓ సఖీ! ఒహో చెలీ! ఒహో మదీయమోహినీ


ఓ సఖీ! ఒహో చెలీ! ఒహో మదీయమోహినీ.. ఓ సఖీ!




చరణం: కలలోపల కనిపించి వలపించిన చెలులోహో..ఓ..ఓ..


కలలోపల కనిపించి వలపించిన చెలులోహో


కనులవిందు చేశారే...ఏ….ఏ..


కనులవిందు చేశారిక ధన్యుడనైతిని నేనహ


ఓ సఖీ! ఒహో చెలీ! ఒహో మదీయమోహినీ.. ఓ సఖీ!




చరణం: నయగారము లొలికించి.. ప్రియరాగము పలికించి 


నయగారము లొలికించి,  ప్రియరాగము పలికించి 


హాయినొసగు ప్రియలేలే...ఏ...ఏ…


హాయినొసగు ప్రియలే మరి మాయలు, సిగ్గులు ఏలనె


ఓ సఖీ! ఒహో చెలీ! ఒహో మదీయమోహినీ.. ఓ సఖీ!




చరణం: కనుచూపులు ఒకవైపు మనసేమో నా వైపు 


కనుచూపులు ఒకవైపు మనసేమో నా వైపు 


ఆటలహో తెలిసెనులే...ఏ...ఏ..


ఆటలహో తెలిసెను చెలగాటము నా కడ చెల్లునె 


ఓ సఖీ! ఒహో చెలీ! ఒహో మదీయ మో..హినీ

కృతజ్ఞతలు: వీడియోనందించిన Sri Nukala Prabhakar, ఘంటసాల గళామృతము పాటల పాలవెల్లి బ్లాగు కొల్లూరి భాస్కర రావు గార్లకు, వికిపీడియా వారికి, నవతరంగ రివ్యూ అందించిన వలబోజు జ్యోతి గారికి హృదయపూర్వక ధన్యవాదాలు.

2 కామెంట్‌లు:

  1. అవునండీ మౌళి గారూ, 'అలిగినవేళనే చూడాలి పాట దేశ్ అని కొందరు తిలక్ కామోద్ అని కొందరు అంటున్నారు, ఏది కరెక్ట్?' అని ఘంటసాల వారినే అడిగితే ఆయన నవ్వేశారట. మీరు 'రెండుకుటుంబాల కథ' లోని 'వేణుగాన లోలుని గణ వేయి కనులు చాలవులే' - పాటని మరిచారు. అది దేశ్ కాదంటారా?

    రిప్లయితొలగించండి
  2. 'వేణుగాన లోలుని గణ వేయి కనులు చాలవులే' దేశ్ రాగాధారితమే. మరువలేనిపాటను మరువగలమా ! ఆ పాట పల్లవి కేదారగౌళరాగంలోని త్యాగరాజు కృతిని జ్ఞప్తికితెస్తుంది. ఆరోహణసామ్యంగల దేశ్ రాగాన్నిమాస్టారు ఎన్నుకోవడం ఆయన ప్రతిభావిశేషం. గుర్తుచేసినందకు శ్రీ వేణుగోపాల్ గారికి నమస్సులు. ఈ వ్యాసాలలో ఒకరాగాన్ని ఆధరించిన ఘంటసాల పాడిన/స్వరపరచిన కొన్ని ముఖ్యమైన (మరియు ఆడియో వీడియోల లభ్యతవున్న) పాటలనే పస్తుతిస్తున్నాం. ఈ వ్యాసంలో పేర్కొనని దేశ్ రాగారితమైన ఎన్నో పాటలు ఉన్నాయి. ఎంతదూరమో (ఏకవీర), వర్ధిల్లుమాతల్లి వర్ధిల్లవమ్మ చిన్నారి శశిరేఖ (మాయాబజార్), తిరుమల తిరుపతి వేంకటేశ్వర (మహామంత్రి తిమ్మరసు).... అన్నిటినీ గ్రహించి సంగ్రహించడానికి అశక్తున్ని.ఐననూ మీరుపేర్కన్నట్లు రాగాలవిచారంలో ప్రఖ్యాతమైన అన్ని పాటలను పొందుపరచే ప్రయత్నం చేయగలము.

    రిప్లయితొలగించండి

విన్నపము

ఘంటసాల మాస్టారి పాటలు, పద్యాలు, శ్లోకాల సాహిత్యాన్ని సేకరించి అభిమానులందరికి అందించాలనే చిన్న తాపత్రయం ఈ 'ఘంటసాల" బ్లాగు ఉద్దేశం. ఏవైనా పొరపాట్లు దొర్లి వుంటే ఆయా పోస్టుల దిగువన గాని, లేదా ఇ-లేఖ ద్వారా గాని తెలియజేయగలరు. నా ఇ-లేఖ చిరునామా: suryvulimiri@gmail.com

మాస్టారు పాడిన నేరు చిత్రాలు

చి-అంతస్తులు-1965 (4) చి-అంతా మనవాళ్ళే-1954 (1) చి-అందం కోసం పందెం-1971 (2) చి-అగ్గి బరాటా-1966 (1) చి-అత్తా ఒకింటి కోడలే-1958 (1) చి-అన్నపూర్ణ-1960 (1) చి-అప్పుచేసి పప్పుకూడు-1959 (5) చి-అమరశిల్పి జక్కన్న-1964 (2) చి-అమాయకుడు-1968 (1) చి-ఆడ పెత్తనం-1958 (2) చి-ఆత్మగౌరవం-1966 (1) చి-ఆనందనిలయం-1971 (1) చి-ఆప్తమిత్రులు-1963 (1) చి-ఆరాధన-1962 (2) చి-ఆస్తిపరులు-1966 (1) చి-ఇద్దరు పెళ్ళాలు-1954 (1) చి-ఇద్దరు మిత్రులు-1961 (3) చి-ఉమాచండీగౌరీశంకరుల కధ-1968 (1) చి-ఉమాసుందరి-1956 (3) చి-ఉయ్యాల జంపాల-1965 (1) చి-ఉషాపరిణయం-1961 (1) చి-ఋష్యశృంగ-1961 (1) చి-ఏకవీర-1969 (1) చి-కనకదుర్గ పూజా మహిమ-1960 (2) చి-కన్నకొడుకు-1973 (1) చి-కన్యాశుల్కం-1955 (2) చి-కలసివుంటే కలదుసుఖం-1961 (2) చి-కాంభోజరాజుకథ-1967 (1) చి-కాళహస్తి మహత్మ్యం-1954 (10) చి-కీలుగుఱ్ఱం-1949 (4) చి-కుంకుమ రేఖ-1960 (1) చి-కులగౌరవం-1972 (1) చి-కృష్ణ లీలలు-1959 (3) చి-కృష్ణప్రేమ-1961 (3) చి-కొడుకు కోడలు-1972 (1) చి-గాలిమేడలు-1962 (2) చి-గుండమ్మకథ-1962 (1) చి-గుడిగంటలు-1964 (1) చి-గుణసుందరి కథ-1949 (1) చి-గులేబకావళి కథ-1962 (4) చి-గృహప్రవేశము-1946 (1) చి-గృహలక్ష్మి-1967 (3) చి-చండీరాణి-1953 (1) చి-చంద్రహారం-1954 (3) చి-చంద్రహాస-1965 (1) చి-చరణదాసి-1956 (2) చి-చింతామణి-1956 (1) చి-చిట్టి తమ్ముడు-1962 (1) చి-చిలకా-గోరింక-1966 (1) చి-చివరకు మిగిలేది!-1960 (1) చి-చెంచు లక్ష్మి-1958 (1) చి-జగదేకవీరుని కథ-1961 (3) చి-జయం మనదే-1956 (1) చి-జయభేరి-1959 (3) చి-జయసింహ-1955 (3) చి-జరిగిన కథ-1969 (1) చి-జీవన తరంగాలు-1973 (1) చి-జైజవాన్‌-1970 (1) చి-టైగర్ రాముడు-1962 (1) చి-డా.ఆనంద్-1966 (1) చి-డా.చక్రవర్తి-1964 (1) చి-తెనాలి రామకృష్ణ-1956 (5) చి-తేనె మనసులు-1965 (1) చి-తోడికోడళ్ళు-1957 (1) చి-తోడికోడళ్ళు-1977 (1) చి-దీపావళి-1960 (2) చి-దేవకన్య-1968 (1) చి-దేవత-1965 (1) చి-దేవదాసు-1953 (1) చి-దేవాంతకుడు-1960 (1) చి-దేశద్రోహులు-1964 (1) చి-దొరికితే దొంగలు (1) చి-ద్రోహి-1948 (1) చి-ధర్మదాత-1970 (1) చి-ధర్మాంగద-1949 (1) చి-నమ్మినబంటు-1960 (1) చి-నర్తనశాల-1963 (2) చి-నలదమయంతి-1957 (1) చి-నవగ్రహపూజా మహిమ-1964 (1) చి-నాదీ ఆడజన్మే-1965 (1) చి-నిరుపేదలు-1954 (1) చి-నిర్దోషి-1951 (1) చి-నిర్దోషి-1967 (1) చి-పరమానందయ్య శిష్యుల కథ-1966 (2) చి-పరోపకారం-1953 (2) చి-పల్నాటి యుద్ధం-1947 (3) చి-పల్నాటి యుద్ధం-1966 (1) చి-పల్లెటూరి పిల్ల-1950 (1) చి-పల్లెటూరు-1952 (4) చి-పవిత్ర బంధం-1971 (1) చి-పవిత్ర హృదయాలు-1971 (1) చి-పసుపు కుంకుమ-1955 (1) చి-పాండవ వనవాసం-1965 (5) చి-పాండురంగ మహత్మ్యం-1957 (1) చి-పాతాళ భైరవి-1951 (1) చి-పిచ్చి పుల్లయ్య-1953 (1) చి-పిడుగు రాముడు-1966 (1) చి-పూజాఫలం-1964 (1) చి-పెండ్లి పిలుపు-1961 (1) చి-పెద్ద మనుషులు-1954 (2) చి-పెళ్ళి కాని పిల్లలు-1961 (2) చి-పెళ్ళి చేసి చూడు-1952 (3) చి-పెళ్ళి సందడి-1959 (1) చి-పెళ్ళినాటి ప్రమాణాలు-1958 (3) చి-పేదరాశి పెద్దమ్మ కథ-1968 (2) చి-పొట్టి ప్లీడరు-1966 (1) చి-ప్రపంచం-1950 (1) చి-ప్రమీలార్జునీయం-1965 (2) చి-ప్రియురాలు-1952 (1) చి-ప్రేమ నగర్-1971 (1) చి-ప్రేమ-1952 (1) చి-బంగారు గాజులు-1968 (1) చి-బండ రాముడు-1959 (1) చి-బందిపోటు-1963 (1) చి-బడి పంతులు-1972 (1) చి-బభ్రువాహన-1964 (3) చి-బలే బావ-1957 (1) చి-బాల భారతం-1972 (1) చి-బాలనాగమ్మ-1959 (4) చి-బాలభారతం-1972 (1) చి-బాలరాజు కథ-1970 (1) చి-బాలరాజు-1948 (2) చి-బాలసన్యాసమ్మ కథ-1956 (1) చి-బావమరదళ్ళు-1961 (1) చి-బికారి రాముడు-1961 (1) చి-బొబ్బిలి యుద్ధం-1964 (1) చి-బ్రతుకుతెరువు-1953 (1) చి-భక్త అంబరీష-1959 (2) చి-భక్త జయదేవ-1961 (1) చి-భక్త తుకారాం-1973 (3) చి-భక్త రఘునాథ్-1960 (2) చి-భక్త రామదాసు-1964 (1) చి-భక్త శబరి-1960 (1) చి-భట్టి విక్రమార్క-1960 (1) చి-భలే అమ్మాయిలు-1957 (1) చి-భాగ్యదేవత-1959 (1) చి-భాగ్యరేఖ-1957 (1) చి-భామా విజయం-1967 (2) చి-భీమాంజనేయ యుద్ధం-1966 (4) చి-భీష్మ-1962 (5) చి-భూకైలాస్-1958 (4) చి-భూలోకంలో యమలోకం-1966 (1) చి-మంచి మనసుకు మంచి రోజులు-1958 (1) చి-మంచి మనసులు-19 (1) చి-మంచిరోజులు వచ్చాయి-1972 (1) చి-మనదేశం-1949 (3) చి-మనసు మమత (1) చి-మనుషులు-మమతలు-1965 (1) చి-మరపురాని కథ-1967 (2) చి-మర్మయోగి-1964 (1) చి-మల్లీశ్వరి-1951 (3) చి-మహాకవి కాళిదాదు-1960 (2) చి-మహామంత్రి తిమ్మరుసు-1962 (3) చి-మాయాబజార్-1957 (3) చి-మూగ మనసులు-1964 (2) చి-మోహినీ భస్మాసుర-1966 (1) చి-యశొద కృష్ణ-1975 (1) చి-యోగి వేమన-1947 (1) చి-రంగుల రాట్నం-1967 (1) చి-రక్త సిందూరం-1967 (1) చి-రక్షరేఖ-1949 (1) చి-రణభేరి-1968 (2) చి-రహస్యం-1967 (2) చి-రాజ మకుటం-1960 (1) చి-రాజకోట రహస్యం-1971 (2) చి-రాజు పేద-1954 (2) చి-రాము-1968 (2) చి-రుణానుబంధం-1960 (1) చి-రేణుకాదేవి మహాత్మ్యం-1960 (1) చి-రోజులు మారాయి-1955 (1) చి-లక్ష్మమ్మ-1950 (2) చి-లక్ష్మీ కటాక్షం-1970 (2) చి-లవకుశ-1963 (1) చి-వదినగారి గాజులు-1955 (1) చి-వరుడు కావాలి-1957 (1) చి-వాగ్దానం-1961 (3) చి-వారసత్వం-1964 (2) చి-వాల్మీకి-1963 (1) చి-విచిత్ర కుటుంబం-1969 (2) చి-విజయం మనదే-1970 (1) చి-వినాయక చవితి-1957 (5) చి-విమల-1960 (2) చి-విష్ణుమాయ-1963 (1) చి-వీర కంకణం-1957 (2) చి-వీరాంజనేయ-1968 (2) చి-వెలుగు నీడలు-1961 (2) చి-వెలుగునీదలు-1961 (1) చి-శకుంతల-1966 (1) చి-శభాష్ పాపన్న-1972 (1) చి-శభాష్ రాజా-1961 (1) చి-శభాష్ రాముడు-1959 (1) చి-శాంతి నివాసం-1960 (1) చి-శోభ-1958 (1) చి-శ్రీ గౌరీ మహత్మ్యం-1956 (4) చి-శ్రీ వేంకటేశ్వర వైభవం-1971 (1) చి-శ్రీ సత్యనారాయణ మహత్యం-1964 (2) చి-శ్రీ సింహాచలక్షేత్ర మహిమ-1965 (1) చి-శ్రీకాకుళ ఆంధ్ర మహావిష్ణువు కథ-1966 (1) చి-శ్రీకాకుళ ఆంధ్రమహావిష్ణువు కథ-1966 (1) చి-శ్రీకృష్ణ కుచేల-1961 (2) చి-శ్రీకృష్ణ తులాభారం-1966 (1) చి-శ్రీకృష్ణ పాండవీయం-1966 (3) చి-శ్రీకృష్ణ విజయం-1971 (1) చి-శ్రీకృష్ణమాయ-1958 (2) చి-శ్రీకృష్ణార్జున యుద్ధం-1963 (1) చి-శ్రీవేంకటేశ్వర మహత్మ్యం-1960 (1) చి-శ్రీవేంకటేశ్వర వైభవం-1971 (2) చి-షావుకారు-1950 (2) చి-సంతానం-1955 (5) చి-సంపూర్ణ రామాయణం-1972 (4) చి-సంసారం-1950 (3) చి-సతీ అనసూయ-1957 (2) చి-సతీ సక్కుబాయి-1965 (3) చి-సతీ సులోచన-1961 (2) చి-సత్య హరిశ్చంద్ర-1965 (2) చి-సప్తస్వరాలు-1969 (1) చి-సారంగధర-1957 (2) చి-సీతారామ కల్యాణం-1961 (2) చి-సుమంగళి-1965 (1) చి-స్వప్న సుందరి-1950 (3) చి-స్వర్గసీమ-1945 (1) చి-స్వర్ణ మంజరి-1962 (1) చి-హంతకులొస్తున్నారు జాగ్రత్త-1966 (1) చి-హరిశ్చంద్ర-1956 (2)

సహగాయనీ గాయకులు

గా-ఎ.పి.కోమల తో (3) గా-ఎం.వి.రాజమ్మ తో (1) గా-ఎస్.జానకి తో (5) గా-గానసరస్వతి తో (1) గా-గోపాలరత్నం తో (1) గా-ఘంటసాల (79) గా-ఘంటసాల-పి.సుశీల (3) గా-ఘంటసాల-బృందం (5) గా-జమునారాణి తో (2) గా-జి.వరలక్ష్మి తో (1) గా-జిక్కి తో (1) గా-జిక్కీ తో (4) గా-జిక్కీ-బాలసరస్వతి తో (1) గా-జిక్కీతో (5) గా-పలువురి తో (1) గా-పి.కన్నాంబ తో (1) గా-పి.బి.శ్రీనివాస్ తో (3) గా-పి.భానుమతి తో (11) గా-పి.లీల తో (21) గా-పి.సుశీల తో (49) గా-పి.సుశీల-బృందంతో (2) గా-పిఠాపురం తో (1) గా-బాలసరస్వతి తో (3) గా-బృందం తో (35) గా-బృందంతో (2) గా-బెంగుళూరు లత తో (1) గా-బెజవాడ రాజరత్నం తో (2) గా-భానుమతి-పిఠాపురం తో (1) గా-మాధవపెద్ది (5) గా-రాధాజయలక్ష్మి తో (2) గా-రేణుక తో (1) గా-లతా మంగేష్కర్ తో (1) గా-వి.జె.వర్మతో (1) గా-వి.సరళ తో (2) గా-శరావతి తో (1) గా-శోభారాణితో (2) గా-శ్రీదేవి తో (1) గా-సరోజిని తో (1) గా-సి.కృష్ణవేణి తో (2) గా-సుందరమ్మ తో (1) గా-సుశీల-బృందం తో (1)

మాస్టారి పాటల సంగీత దర్శకులు

స-విజయభాస్కర్ (1) సం -A.M.రాజా (1) సం- ఘంటసాల (1) సం-అద్దేపల్లి (1) సం-అశ్వత్థామ (4) సం-అశ్వద్ధామ (1) సం-ఆదినారాయణ రావు (5) సం-ఆదినారాయణరావు (2) సం-ఆర్.గోవర్ధనం (2) సం-ఆర్.సుదర్శనం (2) సం-ఆర్.సుదర్శనం-ఆర్.గోవర్ధనం (1) సం-ఎం.రంగారావు (1) సం-ఎల్.మల్లేశ్వరరావు (3) సం-ఎస్.పి.కోదండపాణి (12) సం-ఓగిరాల (1) సం-ఓగిరాల-అద్దేపల్లి (2) సం-ఓగిరాల-టి.వి.రాజు (4) సం-కె.ప్రసాదరావు (1) సం-కె.వి. మహదేవన్ (2) సం-కె.వి.మహదేవన్ (15) సం-గాలి పెంచల (6) సం-ఘంటసాల (79) సం-జె.వి.రాఘవులు (1) సం-జోసెఫ్-విజయాకృష్ణమూర్తి (2) సం-జోసెఫ్.వి.కృష్ణమూర్తి (1) సం-టి.ఆర్.పాప (1) సం-టి.ఎం.ఇబ్రహీం (1) సం-టి.చలపతిరావు (9) సం-టి.జి.లింగప్ప (3) సం-టి.వి.రాజు (31) సం-నాగయ్య-ఓగిరాల (1) సం-నాగయ్య-తదితరులు (1) సం-పామర్తి (5) సం-పామర్తి-సుధీర్ ఫడ్కె (1) సం-పామర్తి-సుధీర్ ఫడ్కే (1) సం-పి.శ్రీనివాస్ (2) సం-పెండ్యాల (38) సం-బాబురావు (1) సం-బాలాంత్రపు (1) సం-బి.గోపాలం (2) సం-బి.శంకర్ (1) సం-మణి-పూర్ణానంద (1) సం-మల్లేశ్వరరావు (1) సం-మాస్టర్ వేణు (12) సం-ముగ్గురు దర్శకులు (2) సం-రాజన్‌-నాగేంద్ర (2) సం-రాజు-లింగప్ప (2) సం-రాజేశ్వరరావు-హనుమంతరావు (1) సం-రామనాథన్‌ (3) సం-రామనాథన్‌-పామర్తి (1) సం-విజయా కృష్ణమూర్తి (3) సం-విశ్వనాథన్‌-రాఘవులు (1) సం-విశ్వనాథన్‌-రామ్మూర్తి (5) సం-వై.రంగారావు (1) సం-సర్దార్ మల్లిక్ - పామర్తి (1) సం-సాలూరు (44) సం-సాలూరు-గోపాలం (1) సం-సి. ఆర్. సుబ్బరామన్ (1) సం-సుదర్శనం-గోవర్ధనం (12) సం-సుబ్బయ్యనాయుడు (2) సం-సుబ్బురామన్ (1) సం-సుబ్బురామన్‍-విశ్వనాథన్ (1) సం-సుసర్ల (18) సం-హనుమంతరావు (2) సం-MSV-రామ్మూర్తి-పామర్తి (1)

మాస్టారి పాటల రచయితలు

ర-అనిసెట్టి (13) ర-అనిసెట్టి-పినిసెట్టి (1) ర-ఆత్రేయ (18) ర-ఆదినారాయణ రావు (1) ర-ఆరుద్ర (39) ర-ఉషశ్రీ (1) ర-ఎ.వేణుగోపాల్ (1) ర-కాళిదాసు (3) ర-కాళ్ళకూరి (1) ర-కొసరాజు (17) ర-కోపల్లి (1) ర-గబ్బిట (2) ర-గోపాలరాయ శర్మ (1) ర-ఘంటసాల (1) ర-చేమకూర. (1) ర-జంపన (2) ర-జయదేవకవి (1) ర-జాషువా (1) ర-జి.కృష్ణమూర్తి (3) ర-తాండ్ర (1) ర-తాపీ ధర్మారావు (8) ర-తిక్కన (2) ర-తిరుపతివెంకటకవులు (1) ర-తోలేటి (12) ర-దాశరథి (8) ర-దీక్షితార్ (1) ర-దేవులపల్లి (3) ర-నార్ల చిరంజీవి (1) ర-పరశురామ్‌ (1) ర-పాలగుమ్మి పద్మరాజు (3) ర-పింగళి (26) ర-బమ్మెఱ పోతన (2) ర-బాబ్జీ (1) ర-బాలాంత్రపు (3) ర-బైరాగి (1) ర-భాగవతం (1) ర-భావనారాయణ (1) ర-భుజంగరాయ శర్మ (1) ర-మల్లాది (8) ర-ముద్దుకృష్ణ (3) ర-రాజశ్రీ (2) ర-రామదాసు (1) ర-రావులపర్తి (1) ర-రావూరి (1) ర-వసంతరావు (1) ర-వారణాసి (2) ర-విజికె చారి (1) ర-వీటూరి (4) ర-వేణు (1) ర-వేములపల్లి (1) ర-శ్రీశ్రీ (28) ర-సదాశివ బ్రహ్మం (9) ర-సముద్రాల జూ. (20) ర-సముద్రాల సీ. (42) ర-సి.నా.రె. (2) ర-సినారె (24) ర-సుంకర (1) ర-సుంకర-వాసిరెడ్డి (1) ర-సుబ్బారావు (1) రచన-ఘంటసాల (1) రచన-దాశరధి (2) రచన-దేవులపల్లి (2) రచన-పానుగంటి (1) రచన-పింగళి (2) రచన-బలిజేపల్లి (1) రచన-సముద్రాల సీ. (1)